• English
  • Ελληνικά

Σοφία Καλογεροπούλου: Το μαγικό περιβάλλον του σχολείου και η επαφή με τους ανθρώπους μάς άνοιξαν δρόμους

Η καταξιωμένη εικαστικός, Σοφία Καλογεροπούλου είναι απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, πτυχιούχος νομικής και πολιτικών-οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών και στο «Στούντιο» της Όπερας της Βιέννης. Εμφανίστηκε στην Κρατική Όπερα της Βιέννης ως σολίστ την περίοδο 1976-77 με το πατρικό της όνομα Σοφία Μαζαράκη. Στην τέχνη της ζωγραφικής, είναι αυτοδίδακτη, και έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Ιαπωνία, Σουηδία, Ελβετία, Ισραήλ, Τουρκία, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής). Είναι συνεργάτης της “Gallerie Naifs at Primitifs” στο Παρίσι.

Είναι πολύ γνωστή στο ευρύ κοινό για το στυλ ζωγραφικής της. Η ζωγράφος υιοθετεί το στυλ “Naif” , το οποίο χρησιμοποιείται για να περιγράψει το έργο του αυτοδίδακτων καλλιτεχνών, για την αμεσότητα και τη γνήσια, φυσική έκφραση. Όπως τα παιδιά, απελευθερώνει την ανεξάντλητη φαντασία της σε καμβά και δημιουργεί εικόνες γεμάτες χρώματα, που θυμίζουν κεντήματα λαϊκής τέχνης. Εκφράζει τον εαυτό της σε ένα σουρεαλιστικό τρόπο υπό την καθησυχαστική μεταμφίεση της «Naiveism», αλλά ταυτόχρονα επεκτείνεται σε χρόνο από το χθες μέχρι και σήμερα και το μέλλον.

Οι τίτλοι των έργων της, μεταφέρουν το σημαντικό ρόλο της αφήγησης στο έργο της Σόφιας Καλογεροπούλου, καθώς και της θετική άποψη για τη ζωή.

-Μιλήστε μας για κάποιες στιγμές ξεχωριστές από τα σχολικά σας χρόνια στο Pierce.

-Οι αναμνήσεις μου από την σχολική ζωή στο Pierce είναι πολλές και τρυφερές. Το μαγικό περιβάλλον του σχολείου στο Ελληνικό, η επαφή με ανθρώπους που μας άνοιξαν δρόμους. Οι φιλίες που διατηρούνται μέχρι σήμερα, εκδηλώσεις, πρωτόγνωρες για εκείνη την εποχή όπως το bazaar, θεσμοί όπως η μαθητική κοινότητα, οι σύλλογοι, οι εκδηλώσεις στο αμφιθέατρο, η χορωδία και πολλές – πολλές άλλες.

Image from iOS (13)
Image from iOS (10)

– Τι είναι η τέχνη για εσάς;

-Η τέχνη για μένα αποτελεί τρόπο ζωής, που μπορεί βέβαια να μην σε “οχυρώνει” από τις δυσκολίες της, αποτελεί όμως ένα γερό στήριγμα βοηθώντας με τους συμβολισμούς της στην εξωτερίκευση μύχιων συναισθημάτων, φόβων και επιθυμιών.

Τι εφόδια σας έδωσε το Pierce τόσο για τη ζωή σας, όσο και για την τέχνη;

-Τα εφόδια που πήρα από το Pierce υπήρξαν πολλά και ποιοτικά παρά την δύσκολη περίοδο της εφηβείας: αγάπη για τη γνώση, τη φύση, γνωριμία με την ναϊφ ζωγραφική, βάσεις μουσικής παιδείας από τον Μίντο Δούνια, ιστορία Τέχνης από την Έλλη Γιωτοπούλου, μαγικούς κόσμους από τον Κωνσταντίνο Χασάπη, αγάπη για την ζωή από την Σόφη Μεριά και πολλούς ακόμα που τους αναπολώ με ευγνωμοσύνη.

-Με τι ασχολείστε αυτό τον καιρό;

-Αυτή τη δύσκολη περίοδο του κορωνοϊού διαβάζω πολύ, ζωγραφίζω, μένω κατά διαστήματα στην Λευκάδα, νησί που αγαπώ πολύ, την νήσο των ποιητών όπως λέγεται (Σικελιανός, Βαλαωρίτης, Λευκάδιος Χερν κ.α.) και φυσικά συναντιέμαι με φίλους και φίλες.

-Τι συμβουλή θα δίνατε σε ένα νέο καλλιτέχνη;

-Δεν αγαπώ καθόλου τις συμβουλές, ούτε να δίνω ούτε να παίρνω. Επίσης, πιστεύω ότι κάθε άνθρωπος έχει έναν καλλιτέχνη μέσα του και αν σταματήσουμε να είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας και να μπλοκάρουμε τις δυνατότητές μας οι εκπλήξεις μπορεί να είναι πολύ ευχάριστες.

Θυμάμαι τον καθηγητή μου στο Ωδείο Αθηνών, τον μαέστρο Θόδωρο Βαβαγιάννη, μαθητή του Δημήτρη Μητρόπουλου μας είχε διηγηθεί μια ιστορία. Κάποτε ρώτησαν τον Δημήτρη Μητρόπουλο πως έγινε τόσο σπουδαίος ώστε να τον θαυμάζει όλη η υφήλιος. Τότε εκείνος απάντησε: όποιος θα είχε δουλέψει όσο εγώ, το λιγότερο που θα γινόταν θα ήταν ότι έγινα εγώ.

Image from iOS (15)

-Ποια είναι η πρώτη δημιουργική στιγμή που θυμάστε;

-Η πρώτη δημιουργική στιγμή που θυμάμαι ήταν μία μάλλον δυσάρεστη εμπειρία.

Όντας μοναχοπαίδι και επειδή οι γονείς μου συνήθως πήγαιναν σινεμά ή σε φίλους αφήνοντάς με με την γιαγιά και την κυρία που μας πρόσεχε. ‘Ενα βραδάκι πήρα μία καρέκλα, ήμουν 4.5 χρονών, και ζωγράφισα σε έναν μακρύ διάδρομο, που με φόβιζε, ανθρώπους ανεβαίνοντας στην καρέκλα το πάνω μέρος του σώματος και κάτω κατεβαίνοντας.

Η αντίδραση υπήρξε δριμεία και άμεση. Την επόμενη το “έργο” μου εξαφανίστηκε από τον μπογιατζή που κλήθηκε επειγόντως. Έτσι η πρώτη μου έκθεση “εστέφθη” από απόλυτη αποτυχία!!!

-Μιλήστε μας για το “Naif” style. Ποιους σημαντικούς του είδους θαυμάζετε;

-Ο δικός μου ο χώρος «ως φιλότεχνης»  είναι όλα τα ρεύματα που εκφράζουν την εποχή τους με ειλικρίνεια ανά τους αιώνες, από τον τεχνίτη της Altomina μέχρι την αφαίρεση.

Ως εικαστικός, όμως, κινούμαι στον χώρο της naif ζωγραφικής, μιας περίεργης περιθωριακής “σχολής” που ενώ λέγεται σχολή δεν έχει δασκάλους. Ίσως τα λάθη μας να είναι οι δάσκαλοί μας.

Στην βάση της είναι “λαϊκή” ζωγραφική, ψυχαναλυτική οπωσδήποτε και πολυεπίπεδη.

Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στα έργα των μεγάλων naif : του Θεόφιλου, του Ζωγράφου, του εικονογράφου του Μακρυγιάννη, του “τελώνη” Ρουσσώ, της Grandma Moses κα.

Ο όρος naif προέρχεται από το λατινικό nativus που σημαίνει φυσικός, αφελής με την έννοια της αθωότητας και του αυθορμητισμού. Naif χαρακτήρισαν περιφρονητικά κάποιοι ανόητοι ΑΓΝΩΣΤΗ ΛΕΞΗ το 1906 τον μεγάλο Γάλλο Ανρύ Ρουσσώ, που αυτή τη στιγμή τα έργα του διατίθονται στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου.

Τότε ο Πικάσσο, που ήταν θαυμαστής του ο Απολλινέρ, ο Ζαρρύ και άλλοι από αντίδραση βάφτησαν το κίνημα την αυτοδίδακτη Naif σχολή. Άλλωστε ο Πικάσσο έλεγε ότι από την εποχή του Βαν Γκογκ είμαστε όλοι αυτοδίδακτοι. Οι δε Ματις και Βυγιάρ έλεγαν ότι πρέπει να σχεδιάζουμε με το αριστερό χέρι “το αλφάβητο” αλλά τόσο ευαίσθητο, για να ξεχάσουμε τους στείρους αυτοματισμούς γιατί η παράδοση έχει βουλιάξει στον Ακαδημαϊσμό και πρέπει να ανακαλύψουμε μια καινούρια γλώσσα.

Άλλωστε με το αριστερό χέρι συχνά σχεδιάζε και ο Da Vinci για τους ίδιους λόγους.

Στην Ελλάδα διαθέτουμε πολύ σημαντικό ναίφ κίνημα, Με παλιότερους τον Ζωγράφο εικονογράφο τον Μακρυγιάννη φυσικά, τον μέγιστο Θεόφιλο, την Πωπ, τον Χατζημιχάλη κ.α.

-Τι μελλοντικές εκθέσεις ετοιμάζετε;

-Οι μελλοντικές μου εκθέσεις, κορωνοϊού επιτρέποντος, είναι οι εξής: τον Μάρτιο στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με την Λυρική Σκηνή θα παρουσίαση την τελευταία μου δουλειά με θέμα την μουσική μας κληρονομιά, ίσως όχι το πιο δημοφιλές της κομμάτι, αλλά εξίσου πολύτιμο. Οδηγός σ ‘αυτήν την μουσικο-εικαστική μου περιπλάνηση είναι το Επτάτομο Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής του Τάκη Καλογερόπουλου και το μουσικό παρελθόν μου.

Στη συνέχεια στην γκαλερί Artion στην Γενεύη με θέματα από την Ελληνική μυθολογία. Τον Ιούλιο στο φεστιβάλ Κλασσικής Μουσικής στα Κουφονήσια συμμετέχω με θέματα από Όπερα και τον Νοέμβριο στην αγαπημένη Θεσσαλονίκη με μυθολογικά θέματα με την γκαλερί “Αρτιον”.

Leave a comment